Markeringen geven wintersporters een eerste indicatie van de moeilijkheidsgraad van een piste. Markeringen alleen zijn echter niet genoeg om de toestand van de piste te beoordelen. Wintersporters moeten ook rekening houden met andere factoren, zoals de weersomstandigheden, het tijdstip van de dag of hun eigen vaardigheden, voordat ze zich op een piste wagen. SnowTrex laat zien hoe je de pisteomstandigheden en moeilijkheidsgraden correct kunt inschatten.
Markeringen zijn niet alles
Zelfs als de markeringen een bepaalde standaard volgen, laten de verschillen tussen landen zien dat ze niet als absolute categorieën moeten worden gezien. Het is veiliger om te skiën als de markeringen worden opgevat als richtlijnen. Ze geven wintersporters een oriëntatie, zodat beginners zich niet blindelings op een gevaarlijke piste wagen. Er zijn echter andere belangrijke factoren die de moeilijkheidsgraad van een piste of de pisteomstandigheden bepalen.
Weersomstandigheden
Een van de belangrijkste factoren is het weer. De omstandigheden op de piste kunnen sterk variëren afhankelijk van het weer. Blauwe luchten en zonneschijn bieden ideaal zicht en maken het skiën gemakkelijk. Mist of sneeuwval kunnen het zicht echter zodanig belemmeren dat zelfs een blauwe of groene piste gevaarlijk wordt, zelfs met goede zichtbescherming.
Verse nieuwe sneeuw kan de pisteomstandigheden ook moeilijker maken. De nieuwe sneeuw is erg zacht en kleeft minder goed aan de grond. Enerzijds vergt dit veel kracht en vaardigheid om te voorkomen dat je in de sneeuw wegzakt. Aan de andere kant skiën goede skiërs vaak te snel in zulke omstandigheden, omdat je in poedersneeuw bijzonder goed kunt glijden. De hoge snelheid van andere skiërs kan zo’n risicofactor zijn voor beginners, en daarom kun je beter op een minder moeilijke piste skiën als je je niet veilig voelt.
Verder kunnen zowel de temperatuur als de wind de pisteomstandigheden beïnvloeden. De factor wind zorgt ervoor dat de temperaturen kouder aanvoelen. Het lichaam heeft meer energie nodig om warm te blijven, en dat slurpt energie. Daarom moet je je bij bijzonder koud of winderig weer niet wagen aan te moeilijke pistes. Zelfs als je de vaardigheden hebt, loop je het risico op overbelasting. Dit kan snel leiden tot vermoeidheid, een gebrek aan concentratie en dus sneller tot ongelukken.
Sneeuwval kan een blauwe piste ook veranderen in een buckelpiste als de verse sneeuw kleine heuveltjes opstapelt. Deze zijn erg leuk voor ervaren skiërs, maar vormen een grote uitdaging voor onervaren wintersporters. Beginners lopen hier het risico op blessures. Je kunt de moguls beter vermijden of een piste zoeken die al is geëgaliseerd door een pistenbully.
In het algemeen is het belangrijk om je capaciteiten goed te kennen. Als je onder ideale omstandigheden net een blauwe piste aankunt, geldt dat niet voor moeilijke weers- en zichtomstandigheden. In dit geval moet je eerlijk zijn en jezelf zo goed inschatten dat je bij twijfel niet gaat afdalen. Dit is nodig omdat risicovol gedrag in de sport tot meer ongelukken leidt. Veel ongelukken kunnen worden voorkomen als je iets voorzichtiger bent. Als de omstandigheden te moeilijk worden voor je eigen kunnen, kun je beter even pauzeren. Het is tenslotte ook heerlijk en gezellig om binnen in de warmte met een warme chocolademelk naar de sneeuwvlokken te kijken.
De gedragsregels van de Internationale Ski Federatie (FIS) zijn een praktische leidraad: skiën moet altijd worden aangepast aan de omstandigheden en je eigen kunnen.
Je eigen kunnen
Naast de externe weersomstandigheden is je eigen kunnen een belangrijke factor die bijdraagt aan de moeilijkheidsgraad van een piste. Dit geldt niet alleen voor je ervaring als skiër, maar ook voor je vorm op de dag zelf.
Sommige dingen zijn heel duidelijk: als complete beginner ski je niet op een zwarte piste. Maar veel situaties zijn een persoonlijk grijs gebied. Hoe ziet het eruit als gevorderde beginner op een zwarte piste? Moet je je als ervaren wintersporter op open terrein wagen op gevaarniveau 3 van de lawineschaal? In feite zijn het juist deze tussenliggende niveaus die bijzonder vaak tot ongelukken leiden. Bijna de helft van alle dodelijke lawineongevallen gebeurt op gevaarniveau 3: Het grootste risico ligt in het overschatten van je eigen kunnen.
Het is daarom veiliger om bijvoorbeeld eerst een paar rode pistes te skiën waar je duidelijk vertrouwen in hebt, en dan te beslissen of je vaardigheden voldoende zijn voor de zwarte pistes. Want veel hangt ook af van je vorm op de dag zelf: Ben je goed uitgerust? Heb je getraind voor je skivakantie? Was de après-ski avond misschien toch iets te lang? Dit heeft allemaal invloed op je fysieke en mentale fitheid. Als je een goede conditie hebt, kun je zelfs als gevorderde beginner een zwarte piste af skiën. Aan de andere kant, als je de avond ervoor te veel alcohol hebt gedronken en mogelijk zelfs met een kater op de piste staat, kun je je niet goed concentreren en riskeer je zelfs als gevorderde skiër een ongeluk op een zogenaamd gemakkelijke afdaling.
Voordat je je op de moeilijke pistes waagt, moet je goed nadenken: Hoe voel ik me vandaag? Hoe is mijn skiniveau eigenlijk? Als je twijfelt, is het aan te raden om met een gemakkelijkere piste te beginnen. Skiën is hier immers ook leuk en je brengt jezelf en anderen niet in gevaar. Je eigen kunnen is dus een niet te onderschatten factor als het gaat om de moeilijkheidsgraad van een piste. Dit geldt voor je eigen kunnen, maar ook voor je vorm op de dag zelf en je algemene lichamelijke conditie. Het is belangrijk om deze punten eerlijk door te nemen voordat je op pad gaat en bij twijfel te beginnen met een gemakkelijkere piste in plaats van jezelf en anderen roekeloos in gevaar te brengen.
Pistecondities kunnen plotseling veranderen
Maar wat gebeurt er als je een piste af skiet en je dan pas realiseert dat die te moeilijk is? Dat hangt af van de omstandigheden: Als je nog op de top bent en je hier al realiseert dat je de afdaling misschien niet zonder risico kunt maken, moet je meteen omkeren en de skilift terug de berg af nemen.
Als je al op de piste bent en je realiseert je dat deze te steil is, kan de glijtechniek helpen. Hierbij plaats je beide ski’s dwars op de helling en parallel aan elkaar en zet je je gewicht op de ski naar beneden. Zo glijd je naar beneden. Na een paar meter stop je door de opwaartse ski in de sneeuw vast te klemmen. Je doet dit afwisselend en langzaam tot je de bodem bereikt. Het ziet er niet erg sierlijk uit, maar het is de veiligste manier om ongedeerd beneden te komen.
Als de pisteomstandigheden tijdens de afdaling veranderen, bijvoorbeeld door een weersverandering, hangt het ervan af waar je bent en hoe erg het zicht wordt beïnvloed. Als er bijvoorbeeld een white-out optreedt, raak je snel gedesoriënteerd en kun je vaak helemaal niets meer zien. Als het mogelijk en veilig is, moet je dan onmiddellijk van positie veranderen. Hellingen met bomen en rotsen kunnen helpen bij de oriëntatie. Als het dal of een berghut in de buurt is, moet je hier schuilen. Als dit niet mogelijk is, neem dan een pauze en wacht tot de pisteomstandigheden verbeteren. Dit geldt ook voor harde wind, zware sneeuwval of mist. Better safe than sorry!
Let op, pistes kunnen ook binnen een paar uur veranderen. Als er veel mensen op een piste skiën of als de weersomstandigheden veranderen, kan een piste die ’s ochtends gemakkelijk te begaan was, nu uit zwaar samengeperste sneeuw bestaan en daardoor veel moeilijker worden. Vooral steile hellingen worden moeilijker om op te skiën naarmate de dag vordert, omdat veel skiërs niet op scherp skiën en dus de neiging hebben om de sneeuw naar één kant te duwen, waardoor een vlakke piste snel kan veranderen in een veel moeilijkere buckelpiste. Hoewel pistes regelmatig worden geëgaliseerd, gebeurt dit zelden binnen één dag. Je moet hier in het algemeen rekening mee houden als je op een willekeurige piste gaat skiën.
Wind en weer en het tijdstip van de dag kunnen de moeilijkheidsgraad van een piste beïnvloeden. Harde wind die het zicht beperkt of een plotselinge sneeuwstorm zijn niet ongewoon in de bergen. In zulke situaties worden zogenaamde makkelijke pistes echter plotseling moeilijke routes. Afhankelijk van je eigen kunnen moet je of heel voorzichtig richting het dal skiën, je tocht kort onderbreken of jezelf in veiligheid brengen. De pistecondities veranderen ook met het tijdstip van de dag. Nadat veel wintersporters op een piste hebben geskied, kan deze ijzig en heuvelachtig worden, waardoor de pistes ’s middags moeilijker begaanbaar worden.
Skiën in groepen
Als je op skivakantie bent met vrienden die meer ervaring hebben of op moeilijkere pistes willen skiën dan jij eigenlijk aankan, kun je je in een lastig parket voelen. Je wilt misschien niet toegeven dat je de pistes niet onder de knie hebt of je wilt misschien niet alleen skiën. Je moet echter eerlijk zijn en toegeven dat de geplande pistes te ingewikkeld zijn en dat je jezelf niet wilt verwonden of de anderen wilt ophouden. De groep kan zich dan eventueel opsplitsen: Eén deel skiet met de onervaren vrienden op makkelijkere pistes en helpt hun vaardigheden te verbeteren. Dit kan ook afwisselend worden gedaan, zodat niet steeds dezelfde mensen de gemakkelijkere pistes hoeven te skiën.
Als de groep dit niet wil doen, kun je een skileraar inhuren en je vaardigheden verbeteren gedurende een paar dagen intensieve training. Op deze manier leer je snel, hoeft niemand te moeilijke of te makkelijke pistes te skiën en is het niveau aan het einde van de vakantie misschien zelfs op hetzelfde niveau als je vrienden, zodat je samen op tocht kunt gaan. Maar dit is geen must. Als je je te onzeker voelt of bang bent om jezelf te blesseren, kun je beter op de makkelijkere pistes skiën. Ook hier kun je nieuwe vrienden maken en uiteindelijk geldt: wie zich veilig voelt, heeft meer plezier op de piste!
Veelgestelde vragen over pisteomstandigheden en moeilijkheidsgraden
Wat heeft de vorm van de dag te maken met de moeilijkheidsgraad?
Onze fysieke en mentale vaardigheden beïnvloeden hoe veilig en gefocust we rijden. Daarom moet er rekening mee worden gehouden bij het kiezen van een piste, ongeacht het niveau of de markeringen. Iemand die goed uitgerust en fit is, zal minder problemen hebben op moeilijkere pistes dan iemand die oververmoeid en uit vorm is. ist.
Wat doe je als de piste te moeilijk is?
Je kunt direct terug naar beneden met de stoeltjeslift of gondel of, als je vaardigheid het toelaat, voorzichtig langs de rand van de piste naar beneden glijden met de sliding-techniek. Als de weersomstandigheden tijdens de rit veranderen, moet je je in veiligheid brengen, van terrein veranderen of stoppen en wachten tot het weer verbetert.
Waarom veranderen de pistecondities in de loop van de dag?
Hoe meer skiërs er op een piste zijn, hoe meer de sneeuw wordt samengeperst. Dit maakt pistes gladder en moeilijker begaanbaar, vooral ’s middags. Dit geldt vooral voor steile hellingen. Bovendien worden de pistes meestal maar één keer per dag vers geprepareerd, meestal ’s ochtends.
Wat doe je als je vrienden op moeilijkere pistes willen skiën dan jij?
De groep kan worden opgedeeld in een beginnersgroep en een gevorderdengroep om onervaren leden te helpen. Een andere optie is om een skileraar in te huren en je eigen vaardigheden onafhankelijk van de groep te verbeteren. Als algemene regel geldt dat je niet op te moeilijke pistes moet skiën om jezelf of anderen niet in gevaar te brengen.
